
Jakie emocje potrafią odczuwać psy
Czy psy odczuwają emocje? Większość z nas dość łatwo odczytuje emocje u swojego psa. Najprościej rozpoznać emocje psa po naszym powrocie do domu. Pies radośnie skacze i macha ogonem a ty myślisz sobie: „Jest taki szczęśliwy jak mnie widzi". Podobnie dzieje się na spacerze kiedy nasz pies dostrzega coś ciekawego z oddali. Rozpoznajemy wtedy jego emocje po mowie ciała: podniesionych uszach i sztywnym ogonie. W takich sytuacjach stan emocjonalny naszych psów wydaje się dość oczywisty.
A czy potrafimy odczytywać inne, bardziej nieoczywiste emocje naszych pupili? Jakie inne emocje psy potrafią odczuwać? Przyjrzyjmy się tematowi bliżej.
Badania nad psimi emocjami
Aby zrozumieć, jakie emocje psy potrafią odczuwać należy najpierw podkreślić istotę badań na emocjach ludzkich. Wiele z nich wskazuje, że nie wszyscy ludzie odczuwają ten sam, możliwy dla człowieka, zakres emocji. Jest on zależny w dużej mierze od rozwoju i różnych czynników społecznych. Badania dowiodły również, że małe dzieci posiadają ograniczony zakres emocji w porównaniu z człowiekiem dorosłym i wraz z wiekiem wykształcają coraz bardziej złożone emocje.
Naukowcy doszli do wniosku, że umysł psa jest bliski umysłowi dziecka w wieku od dwóch do dwóch i pół roku. Dotyczy to zdolności umysłowych i emocji. Dr. Stanley Coren, jeden z najbardziej znanych psychologów zwierzęcych, wykorzystał badania emocji u dzieci jako punkt wyjścia do analizy emocji psów. Przetwarzanie emocji przez mózg psa jest równie kompleksowe jak w mózgu człowieka.
W chwili narodzin człowiek ma tylko emocje, które moglibyśmy zaklasyfikować jako podekscytowanie. W pierwszych tygodniach życia te emocje przybierają różne formy - pozytywne, jak i negatywne, czyli pies / dziecko odczuwa ogólny stan zadowolenia lub niepokoju. Z biegiem miesięcy dziecko potrafi już wyrażać takie emocje jak strach, niechęć, złość czy radość. Uczucie miłości w pełni pojawia się dopiero ok. 9 miesiąca życia. Złożone emocje społeczne takie jak wstyd i duma pojawiają się po prawie trzech latach, podobnie jak poczucie winy.
Uczucia, jakie potrafią odczuwać psy
Skoro wiemy już, że psy odczuwają różne emocje - od radości po smutek, warto przypatrzeć się bliżej mowie ciała, jaka towarzyszy danej emocji u psa i nauczyć się ją rozpoznawać.
Radość/ podekscytowanie
To jedno z uczuć najłatwiejszych do zauważenia u psów. Jednym z bardziej oczywistych oznak, że pies odczuwa radość na widok swojego właściciela jest szalone machanie ogonem przy powitaniu. Innym typowym znakiem jest lizanie rąk i twarzy, a także uparte zachęcanie do zabawy. Szczęśliwy pies to taki, który jest rozluźniony, pysk ma lekko otwarty a język wystaje na zewnątrz.
Strach
Mowa ciała w sytuacji odczuwania strachu przez psy jest bardziej oczywista, niż w przypadku większości innych emocji. Różne psy rozmaicie reagują kiedy się czegoś boją: część będzie kulić się, aby wydawać się jak najmniejszymi, niektóre przewracają się na grzbiet, aby pokazać podległość. Inne po prostu stoją bardzo nieruchomo ze zjeżoną sierścią, a jeszcze inne głośno szczekają lub warczą. Ogon psa, który się czegoś boi będzie nieruchomy, obniżony lub podwinięty pod brzuch.
Agresja
Mówiąc o emocji w kontekście agresji, lepiej jest ją określić jako gniew. Jest ona łatwa do rozpoznania przez człowieka. Poza oczywistymi sygnałami dźwiękowymi jak szczekanie czy warczenie, gniew u psa będzie objawiał się intensywną mową ciała. Pies będzie starał się wyglądać na tak dużego i groźnego, jak to tylko możliwe, z wyprostowanym i sztywnym ciałem. Jego sierść może być nastroszona, szczególnie wzdłuż grzbietu. Jego wzrok będzie nieruchomy, jego czoło napięte, a uszy czasem spłaszczone wzdłuż głowy ku tyłowi. Mowa ciała psa, wyraźnie pokazuje zdenerwowanie. Takiego psa nie należy prowokować, ale spokojnie obejść.
Miłość/ sympatia
Etolodzy i specjaliści psiej psychologii potwierdzają, że miłość psa jest uczuciem dyskrecjonalnym. Wiemy, że niektóre z nich są bardziej uczuciowe niż inne. Nie są one tak samo uczuciowe w stosunku do każdej osoby i nie wykazują miłości tak samo do każdego. Okazuje się, że psy (i koty) produkują również oksytocynę zwaną hormonem miłości. Obecność tego hormonu w mózgu, zarówno u zwierząt jak i u ludzi, odgrywa ważną rolę w tworzeniu silnych więzi na na przykład psa i właściciela.
Jednak miłość w znaczeniu uczuć psa jest pojęciem jeszcze nie do końca zbadanym. Badacze nie są pewni co do tego, czy psy posiadają zdolność odczuwania miłości i jak to uczucie jest okazywane w odróżnieniu na przykład od radości.
Niepokój
Gdy Twój pies okazuje zaniepokojenie jego wzrok zazwyczaj ucieka w drugą stronę, uszy kierują się lekko ku tyłowi tak, aby gromadzić informacje o możliwym niebezpieczeństwie. Ogon sztywny i unoszący się do góry. Jego pysk zwykle będzie zamknięty. Pies w stanie niepokoju może się intensywnie oblizywać i ziewać. Zaniepokojone psy czasem merdają ostrożnie ogonem, ale nie jest to oznaka radości, ale gest uspokojenia. Dlatego właśnie niepokój często nie jest zauważany przez opiekunów.
Frustracja
Są różne rodzaje frustracji. Od dłużej trwającej frustracji z przygnębieniem do aktywnej frustracji, o przebiegu bardziej ostrym w odpowiedzi na specyficzne zdarzenie, jak na przykład sytuacja, w której pies nie może uzyskać czegoś, co chce lub potrzebuje, na przykład zabawki lub możliwości wyjścia z domu. Istnieje również frustracja, która wynika z braku możliwości uniknięcia lub ucieczki od czegoś nieprzyjemnego. W przewlekłych przypadkach frustracja może przejść do depresji. Jeżeli kiedykolwiek zaobserwujesz takie zachowanie u swojego psa, należy poprosić o pomoc psiego behawiorystę.
Wszystko to dowodzi, że dla właściciela psa umiejętność zrozumienia stanów emocjonalnych pupila ma wielkie znaczenie. Bo na pytanie, czy pies potrafi okazywać uczucia – możemy spokojnie odpowiedzieć: tak.